
Oké, hoe weet je dat je baby er klaar voor is om te starten met zijn eerste hapjes? Wanneer begin je met die zogenaamde ‘oefenhapjes’? Is je smurf al klaar voor bijvoeding met vier maanden of kan je beter zes maanden wachten?
In Nederland krijgen we vaak het advies van het consultatiebureau en Voedingscentrum om vanaf vier maanden al te starten met ‘oefenhapjes’. Toch zeggen belangrijke wereldwijde gezondheidsorganisaties iets heel anders.
World Health Organisation: “Baby’s moeten gedurende de eerste zes maanden van hun leven exclusief borstvoeding krijgen om optimale groei, ontwikkeling en gezondheid te bereiken.”
En eigenlijk zegt het Voedingscentrum hetzelfde (ondanks de aanbeveling om vanaf 4 maanden al te starten met bijvoeding): “Een kind heeft tot de leeftijd van 6 maanden geen vaste voeding nodig om voldoende voedingsstoffen binnen te krijgen. Borstvoeding en kunstvoeding leveren alle voedingsstoffen die een kind in de eerste 6 maanden nodig heeft.”
Er zijn verschillende zichtbare en onzichtbare redenen om nog niet te starten met bijvoeding in de eerste zes maanden. Lees in dit blog meer over de zichtbare signalen om te starten met baby’s eerste hapjes.
Geef je kindje de tijd om te ‘rijpen’.
De belangrijkste onzichtbare reden is dat het immuun- en spijsverteringssysteem van de baby nog niet af is. De darmen hebben zo’n zes maanden de tijd nodig om te ‘rijpen’.
In de eerste weken na de geboorte rijpen de darmen het snelst. Maar de binnenste laag cellen is nog erg kwetsbaar. Tussen deze cellen zitten ‘schuifdeurtjes’ (tight junctions). Deze schuifdeurtjes laten gericht dingen uit de darmen opnemen, zoals ziekteverwekkende bacteriën of een virus. Dit is nodig om het immuunsysteem een signaal te geven dat er afweerstoffen aangemaakt moeten worden.
Een baby wordt geboren met een hyperpermeabele darm, de schuifdeurtjes zijn nog niet volledig gevormd en laten voedingsstoffen door die nog niet helemaal zijn afgebroken. Dit kan zorgen voor een reactie van het immuunsysteem.
Kan je vóór de leeftijd van zes maanden starten met bijvoeding?
Er is veel onderzoek (zie bronnen) gedaan naar het starten van bijvoeding en de uitkomsten zijn vrij duidelijk: starten vóór zes maanden kan leiden tot verschillende complicaties in gezondheid op latere leeftijd:
- Verstoorde ijzeropname
- Verstoorde zinkopname
- Verhoogde kans op overgewicht
- Ontwikkeling schadelijke darmbacteriën
- Hoger risico op ontstekingen in het spijsverteringskanaal
- Groeivertraging in lengte en hoofdomtrek
- Diarree
- Hoger risico op eczeem
Lees verder onder de afbeelding.

Pas na zes maanden starten met eerste hapjes?
Het immuun- en spijsverteringssysteem dat bij de geboorte nog niet af was, is door de stoffen uit de moedermelk of zuigelingenvoeding langzaam gerijpt en klaar voor ander voedsel. Ook de ontwikkeling van grove en fijne motoriek lijkt dan klaar om meer te gaan ontdekken. Deze ontwikkelingen lopen niet voor niets parallel!
Voordelen om pas na zes maanden te starten met vaste babyvoeding:
- Je baby’s spijsverteringssysteem heeft te tijd om te rijpen
- Borstvoeding is volledig afgestemd op de hyperpermeabele darm
- Je baby is ook fysiologisch klaar voor bijvoeding
- Je kindje heeft een lagere kans op overgewicht op latere leeftijd
- Het starten met vaste voeding voor je kindje is makkelijker
- Als moeder heb je meer kans je borstvoeding op gang te houden
Belangrijk om te beseffen is dat ieder kind anders is, ze zullen niet allemaal de ochtend van hun halfjaardag klaar zitten met een vork in hun hand. Mocht je baby dat wel doen, stuur me dan een foto. En de krant ook.
Lees hier meer over de zichtbare signalen dat je baby toe is aan zijn eerste hapjes.
Volg Proef het leven op Instagram & Facebook
Meer weten over coaching, events en workshops? Schrijf je in op de nieuwsbrief en blijf op de hoogte!
Heb je een vraag of opmerking? Laat het me weten in de reacties of stuur een mailtje naar hallo@proefhetleven.nl.
Op zoek naar een lekker recept? Check It’s a food life! Mijn foodblog vol gezonde recepten voor het hele gezin.
Bronnen:
- https://pediatrics.aappublications.org/content/129/3/e827.full
- De groene vrouw: De poepdokter junior.
- https://pdf.usaid.gov/pdf_docs/Pnacs461.pdf
- https://kellymom.com/nutrition/starting-solids/delay-solids/
- https://www.bmj.com/content/316/7124/21.full
- https://www.who.int/maternal_child_adolescent/documents/a85622/en/
- https://academic.oup.com/ajcn/article/69/4/679/4737375