Het grootste probleem van onze huidige gezondheidscultuur is dat mensen het vertrouwen in hun lichaam zijn kwijtgeraakt. We weten niet hoe we moeten luisteren naar ons lichaam. We eten (en leven) vanuit externe signalen, externe triggers zoals eetregels, sportschema’s en diëten. En uiteindelijk zorgt dit voor disconnectie tussen lichaam en geest.
In de Westerse cultuur worden we vanaf jongs af aan geïndoctrineerd door dieetcultuur. Dat klinkt heftig maar ga maar na: vanaf het moment dat je geboren bent krijg je directe en indirecte berichten over eten, uiterlijk en lichaamsgrootte. Je leert al vrij snel wat “gezond” en “ongezond” is en dat een dik lichaam slecht is en een dun lichaam goed.
Dieetcultuur is een maatschappelijk systeem van overtuigingen, boodschappen en gedrag dat waarde hecht aan iemands gewicht en uiterlijk in plaats van het welzijn. Het is overal. We krijgen dagelijks duizenden boodschappen vanuit dieetcultuur. Via het medische systeem, educatieve systeem, en alle vormen van media zoals het nieuws, social media, kranten, televisie, film en advertenties.
Wanneer je maatschappelijke opvattingen over eten, lichaamsbeweging en lichaamsgrootte op jezelf toepast, internaliseer je dieetcultuur en ontwikkel je dieetmentaliteit.
Dieetcultuur is een systeem van overtuigingen dat:
- Slankheid aanbidt en gelijkstelt aan gezondheid en mentale kracht, wat betekent dat je je hele leven kunt denken dat er iets mis met je is, alleen maar omdat je er niet uitziet als het onmogelijk ‘dunne ideaal’.
- Gewichtsverlies promoot als middel om een hogere status te bereiken, wat betekent dat je je gedwongen voelt om enorm veel tijd, energie en geld te besteden aan het proberen je lichaam kleiner te maken, ook als uit onderzoek heel duidelijk blijkt dat het overgrote deel van de mensen opzettelijk gewichtsverlies niet langer dan een paar jaar kan volhouden.
- Bepaalde manieren van eten demoniseert terwijl het anderen verheerlijkt, wat betekent dat je gedwongen wordt om hyper-waakzaam te zijn over je eten, je schaamt voor het maken van bepaalde voedselkeuzes en afgeleid wordt van plezier, je ambities en je eigen kracht.
- Mensen onderdrukt die niet overeenkomen met het vermeende beeld van ‘gezondheid’, dat onevenredig veel schade toebrengt aan vrouwen, transgenders, mensen met grotere lichamen, gekleurde mensen en mensen met een handicap, en zowel hun mentale als fysieke gezondheid schaadt.
Bron: Anti Diet van Christy Harrison
Tekst gaat door onder de afbeelding
Voorbeelden van dieetcultuur & mentaliteit:
Dieetcultuur is zo genormaliseerd dat het moeilijk is om het te herkennen. De eerste stap in het afstand nemen van de dieetcultuur is het leren herkennen van dieetcultuur uitingen. Hieronder staan een aantal voorbeelden van hoe dieetcultuur in ons dagelijkse leven naar voren komt. Dit zijn zowel individuele als maatschappelijke voorbeelden.
- Gewicht koppelen aan gezondheid, welzijn en geluk.
- Bewust eetgedrag aanpassen om lichaamsgrootte te beïnvloeden.
- Iedereen en alles dat je vertelt hoe, wanneer en hoeveel je moet eten of wel: alle manieren van eten die niet vanuit interne signalen (je eigen lichaam) komen.
- Als bepaalde manieren van eten of voedsel zelf als ‘goed’ wordt gezien en andere manieren van eten of voedsel als ‘slecht’ worden gezien.
- Alles wat een bepaalt dieet, ‘leefstijl verandering’, of eetstijl aandraagt als oplossing van al je problemen.
- Het aanbidden van een dun lichaam en gewichtsverlies altijd als positief zien.
- Bewegen/sporten om een bepaalde hoeveelheid calorieën te verbranden of om een traktatie/eten te verdienen.
- Elk bericht dat je vertelt of je het gevoel geeft dat je niet goed genoeg bent zoals je nu bent.
- Labels op eten zoals ‘gezond’, ‘ongezond’, ‘goed’, ‘slecht’.
- Praten over je ‘slechte eetmomenten’ van afgelopen weekend.
- Iemand feliciteren met gewichtsverlies.
- Naar de dokter gaan met kniepijn en zonder onderzoek op de weegschaal te worden gezet met de boodschap eerst maar eens af te vallen.
- Dikke mensen op tv en in programma’s neerzetten als ‘lui’, ‘slecht’ of de ‘grappige vriend’.
- Plannen maken om ‘op maandag weer te beginnen’.
Je zal merken dat dieetcultuur ook tijdens veel van de ‘normale’ gesprekken opkomt. Bijvoorbeeld:
- Mensen die praten over welk nieuwe dieet ze volgen en welk eten ze wel of niet eten
- Het belachelijk maken of grapjes maken over mensen met een dik lichaam (fat-shaming)
- Gewichtsverlies complimenteren
- Angst voor gewichtstoename uitten
- Commentaar leveren op iemand anders eetgedrag
- Goedpraten wat ze eet
Tijd voor een paradigma verschuiving
Dieetcultuur paradigma: ik moet een dieet volgen of eetregels gebruiken om mijn gezondheid, eetpatroon en mijn gewicht onder controle te houden.
Nieuw paradigma: ik kan een gezonde en zelfverzekerde relatie opbouwen met eten en mijn lichaam, ongeacht mijn gewicht.
Enkele basistips voor een paradigma verschuiving van dieetmentaliteit naar eetvrijheid:
Weg met dieethulpmiddelen
- Gooi je weegschaal weg
- Verwijder apps voor het tracken van eten
- Social media detox
- Stop met lezen over diëten/dieetboeken
- Praat niet met anderen over diëten
Word bewust van de eigenschappen en denkpatronen van de dieetmentaliteit
- Het labelen van eten
- Het labelen van lichamen
- Aanhoudende eetregels
Online intuïtief eten cursus
Hulp nodig bij het afscheid nemen van dieetmentaliteit? Meer van dit + tientallen filmpjes, oefeningen en inspiratie om eetvrijheid en zelfliefde écht te gaan ervaren? Schrijf je in op de Intuïtief eten cursus: Eet met intuïtie en zelfliefde.
Volg Proef het leven op Instagram & Facebook
Meer weten over coaching, events en workshops? Schrijf je in op de nieuwsbrief en blijf op de hoogte!
Heb je een vraag of opmerking? Laat het me weten in de reacties of stuur een mailtje naar laura@proefhetleven.nl.
Op zoek naar een lekker recept? Check It’s a food life! Mijn foodblog vol gezonde recepten voor het hele gezin.
